Tục cúng rừng đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào truc tiep bong da hom nay
Ngày mùng 1 đầu năm, đồng bào các dân tộc thiểu số ở vùng cao Lào truc tiep bong da hom nay làm lễ cúng rừng, cầu mong cả năm cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh.

Thầy tế người Dao chọn một cây to để làm lễ cúng truc tiep bong da hom nay đầu năm mới. Ảnh: Quốc Hồng
Cúng truc tiep bong da hom nay cầu mong cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh
Để chuẩn bị cho lễ cúng truc tiep bong da hom nay, các gia đình trong bản dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, các thành viên trong gia đình đều mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình, tập trung ở khu truc tiep bong da hom nay cấm của bản. Nhà nào cũng mang theo lễ vật gồm xôi, bánh nếp mật, thịt gà hay lợn, rượu…
Đúng giờ lành đã định, ông "chẩu chiếu" (chủ tế) dẫn đầu đoàn người mang lễ vật lên một gốc cây to trong khu truc tiep bong da hom nay cấm của bản để làm lễ cúng thần truc tiep bong da hom nay.
Lễ cúng truc tiep bong da hom nay gồm 1 con gà trống, 1 con lợn đen bản địa, 1 vò rượu và cơm trắng. Sau khi lễ vật cúng truc tiep bong da hom nay được chuẩn bị xong, thầy cúng sẽ tiến hành tuần tự các bài cúng.
Mở đầu là phần tế sống, tức là các con vật sau khi được rửa mặt, rửa chân sạch sẽ, sẽ được cúng dâng cho thần truc tiep bong da hom nay, mời thần về chứng dám.
Phần thứ hai là cúng đồ chín, dâng lễ vật lên mời thần truc tiep bong da hom nay về hiến hưởng. Khi thực hiện nghi thức cúng, thầy chủ tế sẽ gọi tên các lễ vật rồi mời thần truc tiep bong da hom nay và sơn thần, thổ địa về dự và nhận các lễ vật mà dân làng đã chuẩn bị.
Thường thì lễ cúng truc tiep bong da hom nay được các dân tộc thiểu số tổ chức vào khung thời gian khác nhau, trong dịp đầu năm mới. Riêng tại xã vùng cao Dền Sáng (huyện Bát Xát, tỉnh lào Cai) đồng bào dân tộc Mông ở đây cúng truc tiep bong da hom nay tổ vào đúng ngày mồng 1 Tết Nguyên đán và ngày 2/2 âm lịch.

Mọi người kính cẩn thắp hương, bái lạy thần truc tiep bong da hom nay, cầu mong con người mạnh khỏe, mùa màng bội thu. Ảnh: Quốc Hồng
Trong hai ngày đó, từ sáng sớm, mỗi hộ trong thôn cử một người mang lễ vật gồm hương, gạo, giấy, thực phẩm đến am thờ đặt dưới một gốc cổ thụ trong lõi truc tiep bong da hom nay cấm để hành lễ, sau đó bầu tổ trưởng và các thành viên tổ bảo vệ truc tiep bong da hom nay cộng đồng của thôn.
Tiếp đó là phần ký cam kết bảo vệ truc tiep bong da hom nay theo hương ước do mọi người cùng xây dựng nên và thống nhất tự giác thực hiện, có sự chứng kiến của đại diện kiểm lâm và chính quyền xã.
Hương ước bảo vệ truc tiep bong da hom nay nghiêm ngặt
Theo hương ước, mọi người trong thôn có trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ và phát triển truc tiep bong da hom nay cấm, kịp thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi xâm hại truc tiep bong da hom nay, bất kể dù to hay nhỏ, nhiều hay ít, cây truc tiep bong da hom nay cũng như nguồn lợi khác từ truc tiep bong da hom nay.
Ai xâm phạm truc tiep bong da hom nay, vi phạm hương ước sẽ bị xử phạt theo quy định của thôn bằng vật chất (gạo, thịt lợn, rượu) hoặc nộp tiền vào quỹ bảo vệ truc tiep bong da hom nay của thôn.

Sau lễ cúng truc tiep bong da hom nay, mọi người trồng các loài cây bản địa phủ xanh đất trống đồi trọc. Ảnh: Quốc Hồng

Cùng nhau xây dựng hương ước bảo vệ truc tiep bong da hom nay cộng đồng ở mỗi thôn bản, với những điều khoản cụ thể, rõ ràng, ai cũng phải thực hiện nghiêm. Ảnh: Quốc Hồng

truc tiep bong da hom nay được bảo vệ nghiêm ngặt, có nhiều thân gỗ lớn, tán che phủ dày và giữ nước tốt cho dân bản canh tác nông nghiệp và sinh hoạt hằng ngày. Ảnh: Quốc Hồng
Thôn định ra mỗi năm mở cửa truc tiep bong da hom nay một hoặc hai lần vào ngày nhất định, mỗi hộ cử hai người, được phép vào khu truc tiep bong da hom nay cộng đồng (không phải truc tiep bong da hom nay cấm) để thu hái củi làm chất đốt phục vụ sinh hoạt và chỉ được khai thác cành đã khô hoặc cây chết tự nhiên.
Tục lệ cúng truc tiep bong da hom nay đầu năm của các dân tộc thiểu số Lào Cai đều thể hiện ý thức tôn trọng, bảo vệ truc tiep bong da hom nay. Đây là nét đẹp trong bảo vệ truc tiep bong da hom nay, được kết hợp giữa yếu tố tâm linh và chính sách, pháp luật của Nhà nước nên được người dân ủng hộ và đạt hiệu quả, đồng thời được ngành chức năng và chính quyền các địa phương khuyến khích nhân rộng để bảo vệ và phát triển truc tiep bong da hom nay tốt hơn.

Một khu truc tiep bong da hom nay cấm ở xã vùng cao Dền Sáng, huyện Bát Xát (Lào Cai) được bảo vệ tốt. Ảnh: Quốc Hồng
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.
Đăng nhập để tham gia bình luận
Đăng nhập với
Facebook Google