xem bong da truc tiep tren k+Tục cúng rừng đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai

Quốc Hồng
06:00 - 29/01/2025

Ngày mùng 1 đầu năm, đồng bào các dân tộc thiểu số ở vùng cao Lào Cai làm lễ cúng rừng, cầu mong cả năm cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh.

Sinh sống gắn bó với xem bong da truc tiep tren k+ từ ngàn đời nay, mỗi độ xuân về, đồng bào dân tộc thiểu số như: Mông, Dao, Hà Nhì... ở vùng cao Lào Cai tri ân xem bong da truc tiep tren k+ bằng lễ “song nam”, “nào sồng” hay “nhặn sồng” (lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+) độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc bản địa.
Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 1.

Thầy tế người Dao chọn một cây to để làm lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu năm mới. Ảnh: Quốc Hồng

Cúng xem bong da truc tiep tren k+ cầu mong cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh

Để chuẩn bị cho lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+, các gia đình trong bản dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, các thành viên trong gia đình đều mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình, tập trung ở khu xem bong da truc tiep tren k+ cấm của bản. Nhà nào cũng mang theo lễ vật gồm xôi, bánh nếp mật, thịt gà hay lợn, rượu…

Đúng giờ lành đã định, ông "chẩu chiếu" (chủ tế) dẫn đầu đoàn người mang lễ vật lên một gốc cây to trong khu xem bong da truc tiep tren k+ cấm của bản để làm lễ cúng thần xem bong da truc tiep tren k+.

Lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+ gồm 1 con gà trống, 1 con lợn đen bản địa, 1 vò rượu và cơm trắng. Sau khi lễ vật cúng xem bong da truc tiep tren k+ được chuẩn bị xong, thầy cúng sẽ tiến hành tuần tự các bài cúng.

Mở đầu là phần tế sống, tức là các con vật sau khi được rửa mặt, rửa chân sạch sẽ, sẽ được cúng dâng cho thần xem bong da truc tiep tren k+, mời thần về chứng dám.

Phần thứ hai là cúng đồ chín, dâng lễ vật lên mời thần xem bong da truc tiep tren k+ về hiến hưởng. Khi thực hiện nghi thức cúng, thầy chủ tế sẽ gọi tên các lễ vật rồi mời thần xem bong da truc tiep tren k+ và sơn thần, thổ địa về dự và nhận các lễ vật mà dân làng đã chuẩn bị.

Thường thì lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+ được các dân tộc thiểu số tổ chức vào khung thời gian khác nhau, trong dịp đầu năm mới. Riêng tại xã vùng cao Dền Sáng (huyện Bát Xát, tỉnh lào Cai) đồng bào dân tộc Mông ở đây cúng xem bong da truc tiep tren k+ tổ vào đúng ngày mồng 1 Tết Nguyên đán và ngày 2/2 âm lịch.

Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 2.

Mọi người kính cẩn thắp hương, bái lạy thần xem bong da truc tiep tren k+, cầu mong con người mạnh khỏe, mùa màng bội thu. Ảnh: Quốc Hồng

Trong hai ngày đó, từ sáng sớm, mỗi hộ trong thôn cử một người mang lễ vật gồm hương, gạo, giấy, thực phẩm đến am thờ đặt dưới một gốc cổ thụ trong lõi xem bong da truc tiep tren k+ cấm để hành lễ, sau đó bầu tổ trưởng và các thành viên tổ bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+ cộng đồng của thôn.

Tiếp đó là phần ký cam kết bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+ theo hương ước do mọi người cùng xây dựng nên và thống nhất tự giác thực hiện, có sự chứng kiến của đại diện kiểm lâm và chính quyền xã.

Hương ước bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+ nghiêm ngặt

Theo hương ước, mọi người trong thôn có trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ và phát triển xem bong da truc tiep tren k+ cấm, kịp thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi xâm hại xem bong da truc tiep tren k+, bất kể dù to hay nhỏ, nhiều hay ít, cây xem bong da truc tiep tren k+ cũng như nguồn lợi khác từ xem bong da truc tiep tren k+.

Ai xâm phạm xem bong da truc tiep tren k+, vi phạm hương ước sẽ bị xử phạt theo quy định của thôn bằng vật chất (gạo, thịt lợn, rượu) hoặc nộp tiền vào quỹ bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+ của thôn.

Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 3.

Sau lễ cúng xem bong da truc tiep tren k+, mọi người trồng các loài cây bản địa phủ xanh đất trống đồi trọc. Ảnh: Quốc Hồng

Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 4.

Cùng nhau xây dựng hương ước bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+ cộng đồng ở mỗi thôn bản, với những điều khoản cụ thể, rõ ràng, ai cũng phải thực hiện nghiêm. Ảnh: Quốc Hồng

Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 5.

xem bong da truc tiep tren k+ được bảo vệ nghiêm ngặt, có nhiều thân gỗ lớn, tán che phủ dày và giữ nước tốt cho dân bản canh tác nông nghiệp và sinh hoạt hằng ngày. Ảnh: Quốc Hồng

Thôn định ra mỗi năm mở cửa xem bong da truc tiep tren k+ một hoặc hai lần vào ngày nhất định, mỗi hộ cử hai người, được phép vào khu xem bong da truc tiep tren k+ cộng đồng (không phải xem bong da truc tiep tren k+ cấm) để thu hái củi làm chất đốt phục vụ sinh hoạt và chỉ được khai thác cành đã khô hoặc cây chết tự nhiên.

Tục lệ cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu năm của các dân tộc thiểu số Lào Cai đều thể hiện ý thức tôn trọng, bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+. Đây là nét đẹp trong bảo vệ xem bong da truc tiep tren k+, được kết hợp giữa yếu tố tâm linh và chính sách, pháp luật của Nhà nước nên được người dân ủng hộ và đạt hiệu quả, đồng thời được ngành chức năng và chính quyền các địa phương khuyến khích nhân rộng để bảo vệ và phát triển xem bong da truc tiep tren k+ tốt hơn.

Tục cúng xem bong da truc tiep tren k+ đầu xuân của người dân tộc thiểu số vùng cao Lào Cai - Ảnh 6.

Một khu xem bong da truc tiep tren k+ cấm ở xã vùng cao Dền Sáng, huyện Bát Xát (Lào Cai) được bảo vệ tốt. Ảnh: Quốc Hồng

Link nội dung:/tuc-cung-rung-dau-xuan-cua-nguoi-dan-toc-thieu-so-vung-cao-lao-cai-17925012522315446.htm