Nhận biết sớm dấu hiệu ngộ độc bong da truc tiep từ rượu trôi nổi

Methanolgây ngộ độc như thế nào?

Theo Bộ Y tế, bong da truc tiep là một loạicồn công nghiệp, có công thức hóa học là CH₃OH. bong da truc tiep được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như làm sơn, làm dung môi như sơn, dung dịch tẩy rửa, chất chống đông lạnh. Các sản phẩm có chứa bong da truc tiep bao gồm chất lỏng rửa kính chắn gió, chất chống đông đường khí, chất tẩy rửa bộ chế hòa khí, chất lỏng máy sao chép, nước hoa, nhiên liệu hâm nóng thức ăn và các loại nhiên liệu khác…

Vì có độc tính cao với cơ thể nên bong da truc tiep chỉ được sử dụng với một lượng rất nhỏ trong các dung dịch công nghiệp chứ không được dùng làm rượu thực phẩm như ethanol (hay còn gọi là rượu etylic, ancol etylic, rượu ngũ cốc hay cồn). Đây là một hợp chất hữu cơ dễ cháy, không màu.

bong da truc tiep được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn qua đường tiêu hóa, phần lớn được chuyển hóa qua gan nhưng chậm. Bản thân chất bong da truc tiep tác dụng giống ethanol (các biểu hiện kiểu say rượu) nhưng sau đó bong da truc tiep chuyển hóa thành acid formic, sau đó thành fomate, gây nhiễm toan chuyển hóa, gây độc với các tạng, đặc biệt là thần kinh và thị giác, có thể đe dọa tính mạng.

Khi trong rượu uống có cả ethanol và bong da truc tiep thì chuyển hóa gây độc của bong da truc tiep xuất hiện chậm hơn và biểu hiện nhiễm độc muộn, có thể bị bỏ sót giai đoạn ngộ độc thực sự về sau của bong da truc tiep do chú ý hơn vào triệu chứng ngộ độc kiểu ethanol.

Ngộ độc bong da truc tiep thường nặng, dễ gây tử vong nếu không được phát hiện kịp thời và điều trị tích cực. Với các ca ngộ độc rượu có chứa bong da truc tiep, điều đáng buồn là vẫn thường xuyên xảy ra trên toàn thế giới liên quan đến việc tiêu thụ rượu bất hợp pháp. Cần lưu ý rằng những vụ ngộ độc như vậy thường xảy ra do pha bong da truc tiep vào rượu mạnh (chủ yếu được tìm thấy trên thị trường bất hợp pháp).

Uống rượu pha từ cồn công nghiệp, bong da truc tiep (các loại rượu không rõ nguồn gốc) hoặc vô tình/cố ý uống các dung môi, cồn công nghiệp, cồn sát trùng có thể dẫn đến ngộ độc bong da truc tiep...

Biểu hiện ngộ độc bong da truc tiep

Các triệu chứng nhiễm độc do bong da truc tiep có thể xuất hiện trong vòng 30 phút, 1 giờ đến 3 ngày, tùy thuộc vào số lượng và tình trạng bệnh nhân có uống cả ethanol hay không.

Tiến sĩ, bác sĩNguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Maicho biết: Về nhận diện, bong da truc tiep rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, người uống cũng có cảm giác giống với say rượu nên dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, sau uống, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở do nhiễm toan chuyển hóa, co giật, hôn mê. Khi đến viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mù mắt và tụt huyết áp, ở trong tình trạng nguy kịch.

Ngộ độc bong da truc tiep thường có 2 giai đoạn, giai đoạn kín đáo trong vòng vài giờ đến khoảng 30 giờ (ức chế thần kinh nhẹ, an thần, vô cảm) và sau đó là giai đoạn ngộ độc rõ. Biểu hiện lâm sàng như sau:

- Thần kinh: nhiều bệnh nhân khi đến bệnh viện còn tỉnh táo nhưng rất đau đầu, chóng mặt sau đó có thể gặp các triệu chứng: quên, bồn chồn, hưng cảm, ngủ lịm, lẫn lộn,hôn mê, co giật. Khi ngộ độc nặng có thể có xuất huyết hoặc nhồi máu nhân bèo, tụt não.

- Mắt: lúc đầu nhìn bình thường, sau đó 12 - 14 giờ nhìn mờ, nhìn đôi, cảm giác như có mây che trước mắt, sợ ánh sáng, đau mắt, giảm hoặc mất thị lực, ảo thị…

- Các di chứng thần kinh: rối loạn ý thức, hôn mê, hội chứng Parkinson, thiếu hụt nhận thức, viêm tủy cắt ngang, bệnh lý đa dây thần kinh, teo đĩa thị giác, giả liệt vận nhãn…

- Tim mạch: giãn mạch, tụt huyết áp và suy tim.

- Hô hấp: thở yếu, ngừng thở; thở nhanh, sâu nếu có nhiễm toan chuyển hóa.

- Tiêu hóa: viêm dạ dày xuất huyết,viêm tụy cấpbiểu hiện đau thượng vị, nôn, tiêu chảy. Ngộ độc trung bình hoặc nặng có thể thay đổi chức năng gan.

- Thận: suy thận cấp, biểu hiện tiểu ít, vô niệu, nước tiểu đỏ hoặc sẫm màu nếu có tiêu cơ vân.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị đau lưng, thân mình, cứng gáy (giống xuất huyết màng não), cứng cơ, da có thể lạnh, vã mồ hôi.

Các biến chứngxảy ra như hôn mê, suy hô hấp, tụt huyết áp, tổn thương não, mờ mắt, hạ thân nhiệt, hạ đường máu, viêm dạ dày, rối loạn nước, điện giải, sặc phổi, viêm phổi, tiêu cơ vân, suy thận và nguy cơ tử vong.

Phương pháp điều trị

Các bác sĩ sẽ sử dụng giải độc đặc hiệu, chỉ định lọc máu sớm nếu có bằng chứng rõ ràng. Xét nghiệm nồng độ bong da truc tiep và ethanol làm cơ sở chẩn đoán chắc chắn. Ngoài ra sẽ điều trị triệu chứng và các biến chứng, điều trị hỗ trợ.

Phương pháp lọc máu cơ thể có tính quyết định, được chỉ định khi bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc bong da truc tiep có nồng độ bong da truc tiep máu 50mg/dL; toan chuyển hóa rõ bất kể nồng độ bong da truc tiep; bệnh nhân có rối loạn về nhìn; suy thận không đáp ứng với điều trị thường quy; ngộ độc bong da truc tiep ở người nghiện rượu bất kể nồng độ bong da truc tiep máu.

Có 3 phương thức lọc là lọc máu thẩm thấu, lọc máu liên tục và lọc màng bụng tùy theo tình trạng bệnh nhân và điều kiện cơ sở y tế.

Những trường hợp ngộ độc nhẹ sẽ nhanh ổn định nếu được điều trị sớm và đúng. Bệnh nhân thường hồi phục khi được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trường hợp nặng nếu uống nhiều bong da truc tiep, đến bệnh viện muộn hoặc chẩn đoán không được phát hiện kịp thời, các biến chứng nặng nề và tử vong có thể xảy ra.