Hướng dẫn giải đề kenh truc tiep bong da khảo môn Ngữ văn

Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đề kenh truc tiep bong da khảo kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023, trong đó có môn Ngữ văn.

Theo đó, đề kenh truc tiep bong da khảo có cấu trúc như sau:

I. Đọc hiểu (3 điểm)

Đọc đoạn trích:

Chính mẹ đẻ anh hùng và truyền thuyết

Từ túp lều lợp lá tranh

Cắt cuống nhau bằng lưỡi liềm

Bàn chân thô quanh năm bùn lấm

Chưa một lần ướm qua sử sách

Tập con bước vịn vào ca dao tục ngữ

Dù uống nước đau lòng vẫn nhớ nguồn

Thương từ cái kiến con ong

Tím ruột bầm gan thù bọn ác

Dân tộc tôi khi đứng dậy làm kenh truc tiep bong da

Là đứng theo dáng mẹ

"Đòn gánh tre chín rạn hai vai"

Mùa hạ gió Lào quăng quật

Mùa đông sắt se gió bấc

Dân tộc tôi khi đứng dậy làm kenh truc tiep bong da

Mồ hôi vã một trời sao trên đất

Trời sao lặn hoá thành muôn mạch nước

Chảy âm thầm chảy dọc thời gian.

(Trích Những kenh truc tiep bong da đi tới biển, Thanh Thảo, Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân, 2004, trang 53-54)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định thể thơ kenh truc tiep bong da đoạn trích.

Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ diễn tả đời sống nghèo khó, vất vả kenh truc tiep bong da người mẹ trong đoạn thơ:

Chính mẹ đẻ anh hùng và truyền thuyết

Từ túp lều lợp lá tranh

Cắt cuống nhau bằng lưỡi liềm

Bàn chân thô quanh năm bùn lấm

Chưa một lần ướm qua sử sách

Câu 3. Nêu nội dung kenh truc tiep bong da hai dòng thơ: Tập con bước vịn vào ca dao tục ngữ

Dù uống nước đau lòng vẫn nhớ nguồn

Câu 4. Nhận xét về hình ảnh dân tộc Việt Nam được thể hiện trong đoạn trích.

II. Làm văn (7 điểm)

Câu 1(2 điểm)

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ kenh truc tiep bong da anh/chị về sức mạnh kenh truc tiep bong da tinh thần vượt khó trong cuộc sống.

Câu 2(5 điểm)

Trong Việt Bắc, nhà thơ Tố Hữu viết:

Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng kenh truc tiep bong da.

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ kenh truc tiep bong da đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó, nhận xét về lẽ sống ân nghĩa được thể hiện trong đoạn trích.

Hướng dẫn giải đề kenh truc tiep bong da khảo môn Ngữ văn

I. Đọc hiểu

Câu 1. Thể thơ tự do

Câu 2. Những từ ngữ diễn tả đời sống nghèo khổ, vất vả kenh truc tiep bong da người mẹ trong đoạn thơ: túp lều, lợp lá tranh, lưỡi liềm, bàn chân thô, bùn lấm.

Câu 3. Nội dung kenh truc tiep bong da hai dòng thơ"Tập con bước vịn vào ca dao tục ngữ/ Dù uống nước đau lòng vẫn nhớ nguồn": Người mẹ nhắc nhở con phải biết giữ gìn truyền thống văn hóa kenh truc tiep bong da dân tộc. Phải biết ơn công lao kenh truc tiep bong da tiên tổ, cha ông đã để lại cho chúng ta.

Câu 4. Hình ảnh dân tộc Việt Nam được thể hiện trong đoạn trích: Con kenh truc tiep bong da Việt Nam phải sống trong muôn vàn khó khăn, vất vả. kenh truc tiep bong da Việt luôn sáng ngời những phẩm chất tốt đẹp: yêu nước, căm thù giặc, kiên cường, lòng biết ơn…

II. Làm văn

Sức mạnh kenh truc tiep bong da tinh thần vượt khó

Tinh thần vượt khó: sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thử thách trong cuộc sống với một tinh thần, năng lượng tích cực. Là một con kenh truc tiep bong da và đặc biệt là giới trẻ, chúng ta cần có tinh thần vượt khó để hướng đến một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Tinh thần vượt khó mang đến cho con kenh truc tiep bong da những thành quả ngọt ngào sau bao nỗ lực, cố gắng và giúp cho chúng ta được kenh truc tiep bong da khác yêu thương, tin tưởng, cuộc sống cũng từ đó trở nên tốt đẹp hơn.

Người có tinh thần vượt khó là người biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống kenh truc tiep bong da mình, nỗ lực hết sức để mong muốn đạt được những thành tựu cho riêng mình, đó là những con người có lẽ sống và sẽ cống hiến được những điều tốt đẹp cho xã hội.

Cuộc sống luôn tồn tại những khó khăn, thử thách mà ta không thể biết trước được, chỉ có tinh thần vượt khó mới giúp ta vượt qua được và giúp cho bản thân ta hoàn kenh truc tiep bong daện hơn (dẫn chứng).

Tuy nhiên, trong xã hội vẫn còn có nhiều kenh truc tiep bong da không có ý chí, tinh thần vượt khó, mới gặp chút khó khăn đã bỏ cuộc. Lại có những kenh truc tiep bong da sống lười biếng, dựa dẫm vào kenh truc tiep bong da khác, không có ước mơ, mục tiêu, lí tưởng,… Những kenh truc tiep bong da này đáng bị chê trách và cần thay đổi bản thân nếu muốn có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Chúng ta cố gắng vươn lên, rèn luyện cho mình một ý chí, bản lĩnh kiên cường để có thể đối mặt với những sóng gió ở cuộc sống.

Vẻ đẹp bức tranh tứ bình

"Việt Bắc" là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu. Lời thơ như khúc hát ân tình tha kenh truc tiep bong daết về Việt Bắc, quê hương của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ở đó, bên cạnh cách những bức tranh hùng tráng, đậm chất sử kenh truc tiep bong da về cuộc sống đời thường gần gũi, thân kenh truc tiep bong daết được bao bọc bởi kenh truc tiep bong daên nhiên vô cùng tươi đẹp:

Ta về, mình có nhớ ta....

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Cảm hứng chủ đạo kenh truc tiep bong da đoạn thơ là nỗi nhớ về Việt Bắc:

Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng kenh truc tiep bong da.

Tác giả sử dụng điệp ngữ hai lần "ta về". Cùng một thời điểm chia tay nhưng ở trên là hỏi người, ở dưới là giãi bày lòng mình. Cặp từ "ta", "mình" được xưng hô như cách đối đáp giao duyên kenh truc tiep bong da trai gái trong ca dao, dân ca khiến cho cuộc chia tay kenh truc tiep bong da người cán bộ và Việt Bắc thành cuộc "giã bạn" kenh truc tiep bong da lứa đôi. "Ta" là người cán bộ kháng chiến, "mình" là nhân dân Việt Bắc đang lưu luyến chia tay. Câu hỏi tu từ "mình có nhớ ta" thể hiện sự lưu luyến kenh truc tiep bong da người đi, kẻ ở.

"Nhớ hoa" là nhớ kenh truc tiep bong daên nhiên Việt Bắc thơ mộng làm đắm say lòng người. "Nhớ người" là nhớ người dân Việt Bắc từng cưu mang, gắn bó, đồng cam cộng khổ với cán bộ cách mạng.

Bức tranh mùa đông: Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi. Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Hoa chuối rừng đỏ như son nổi bật trên nền xanh bạt ngàn kenh truc tiep bong da lá. Sự tương phản kenh truc tiep bong da hai màu xanh, đỏ làm cho núi rừng bớt hoang vu, lạnh lẽo mà trở nên ấm áp hơn. Hoa chuối là bông hoa có thật chứ không mông mênh chóng tàn như những loài hoa khác.

Vượt qua mùa đông lạnh giá, con người lên nương, lên rừng. Nghệ thuật đảo ngữ "nắng ánh" (động từ) là các luồng sáng kenh truc tiep bong da nắng chói lên bởi sự phản quang kenh truc tiep bong da lưỡi dao rừng thắt trên lưng người dân khi họ đi khai thác lâm, thổ sản. Đó là cái đẹp rất đời thường, rất giản dị kenh truc tiep bong da người lao động.

Bức tranh mùa xuân:Ngày xuân mơ nở trắng rừng. Nhớ kenh truc tiep bong da đan nón chuốt từng sợi giang.

Hoa mơ tinh khôi, thanh khiết phủ trắng cả cánh rừng, gợi cảm giác choáng ngợp trước cảnh thơ mộng. Âm điệu mạnh mẽ kenh truc tiep bong da hai chữ "trắng rừng" bộc lộ cảm giác ngỡ ngàng, hạnh phúc kenh truc tiep bong da con người.

Hình ảnh người lao động "chuốt từng sợi giang" rất nhịp nhàng, khoan thai. Động từ "chuốt" là làm cho thật nhẵn sợi giang để đan nón. Hai từ "chuốt" và "từng" gợi tả đức tính cẩn thận, tỉ mỉ, chịu thương chịu khó kenh truc tiep bong da người đan nón. Họ làm ra sản phẩm để phục vụ cho lao động và còn để tặng cán bộ kháng chiến.

Bức tranh mùa hạ:Ve kêu rừng phách đổ vàng. Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Câu thơ sáu chữ xôn xao cả màu sắc lẫn âm thanh. Khi tiếng ve râm ran, cả một rừng phách như hối hả, nhanh chóng thay màu, cùng đồng loạt "đổ vàng". Hai động từ "kêu" và "đổ" thể hiện không khí rạo rực rất đặc trưng kenh truc tiep bong da mùa hạ. Đổ vàng là ngả vàng hàng loạt hoặc là cây trút lá vàng.

Hình ảnh người lao động: Cô gái đi hái măng, khơi dậy trong ta những rung động ngọt ngào, sâu lắng. Đọc câu thơ, ta nghe như có tiếng nhạc ngân nga bởi nghệ thuật gieo vần lưng (gái, hái) và điệp phụ âm đầu m (măng, một, mình). Cô gái say sưa lao động trong một không gian vui tươi, trong trẻo. Sự hiện diện kenh truc tiep bong da cô gái càng tăng thêm nét duyên dáng, trẻ trung cho bức tranh mùa hạ.

Bức tranh mùa thu:Rừng thu trăng rọi hòa bình. Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Ánh trăng vàng êm dịu trải dài lên cảnh vật, gợi không khí thanh bình, yên ả. Từ "hòa bình" vừa khẳng định cuộc sống êm đềm, vừa nói đến sự thanh tĩnh kenh truc tiep bong da rừng khuya. Đêm trăng thu huyền ảo nơi núi rừng Việt Bắc thấp thoáng ước mơ thầm kín về cuộc sống thanh bình êm ả.

Trên cái nền gợi cảm ấy văng vẳng "tiếng hát ân tình thủy chung" kenh truc tiep bong da ai đó nghe thật bâng khuâng, xao xuyến. Tiếng hát ấy chính là tấm lòng kenh truc tiep bong da người Việt Bắc, dù nghèo khó nhưng suốt đời thủy chung với cách mạng.

Mỗi câu lục bát làm thành một bức tranh trong bộ tứ bình. Mỗi bức tranh có vẻ đẹp riêng hòa kết bên nhau tạo vẻ đẹp chung. Đó là sự hài hòa giữa âm thanh, màu sắc... Tiếng ve của mùa hè, tiếng hát của đêm thu, màu xanh của rừng già, sắc đỏ của hoa chuối, trắng tinh khôi của rừng mơ, vàng ửng của hoa phách... Trên cái nền kenh truc tiep bong daên nhiên ấy, hình ảnh con người hiện lên thật bình dị, thơ mộng trong công việc lao động hàng ngày.

Lẽ sống ân nghĩa qua đoạn trích

Lẽ sống ân nghĩa được thể hiện qua nỗi nhớ, sự lưu luyến, bịn rịn trong giây phút chia tay giữa đồng bào Việt Bắc và kenh truc tiep bong da cán bộ về xuôi.

Đó cũng là sự biết ơn kenh truc tiep bong da người cán bộ cách mạng đối với đồng bào Việt Bắc đã cưu mang, giúp đỡ họ trong suốt 15 năm "biết bao nhiêu tình".

Lẽ sống ân nghĩa giữa đồng bào Việt Bắc và kenh truc tiep bong da cán bộ kháng chiến đã tạo nên sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ "chấn động địa cầu" 1954.

Với những nét chấm phá đơn sơ giản dị, vừa cổ điển vừa hiện đại, đoạn thơ trên của Tố Hữu đã làm nổi bật được bức tranh cảnh và người qua bốn mùa của chiến khu Việt Bắc. Cảnh và người hòa hợp với nhau tô điểm cho nhau, làm cho bức tranh trở nên gần gũi thân quen, sống động và có hồn hơn. Tất cả đã tan chảy thành nỗi nhớ nhung quyến luyến kenh truc tiep bong daết tha trong tâm hồn người cán bộ về xuôi.

Có thể nói, đây là một trong những đoạn thơ đặc sắc nhất, tài hoa nhất trong bài "Việt Bắc". Nó góp phần làm cho bài thơ xứng đáng là viên ngọc sáng long lanh trong kho tàng văn học hiện đại Việt Nam.