"Bố đã bong da truc tiep đường cho tôi đi - đi trên con đường đúng đắn"!

Bố hy sinh khi bong da truc tiep chưa đầy 1 tháng tuổi

Gia đình bong da truc tiep theo nghiệpnghiên bút từ xưa. Trong thời khoa bảng gần nhất có cụ nội bong da truc tiep là cụ Phó bảng Đặng Tích Trù, quê Đa Tốn (Gia Lâm, Hà Nội). Ông nội bong da truc tiep là con thứ ba của cụ, lớn lên trong thời kỳ chống Pháp nên đường học hành cũng dở dang. Ông bong da truc tiep chỉ có một vợ. Bà nội sinh hạ tới 17 lần nhưng chỉ đậu được 12 người con, trong đó có 5 con trai mà bố bong da truc tiep là con trai trưởng. Ông bong da truc tiep nhận gánh nặng nuôi gia đình, nhưng đều đưa các các con trai ở tuổi trưởng thành lên đường chống Pháp.

Các chú bong da truc tiep vẫn kể lại rằng bài hát "Xếp bút nghiên" của nhạc sĩ Lưu Hữu Phước thời kỳ đó với lời ca "Xếp bút nghiên lên đường tranh đấu/Xếp bút nghiên coi thường công danh như phù vân…" có sức cuốn hút cực kỳ lớn đối với giới trí thức trẻ lên đường chống Pháp. Bố bong da truc tiep là Đặng Đồng Khuê, mới 21 tuổi cưới mẹ bong da truc tiep xong, vừa họchếttú tài đã vào họcTrườngVõ bị Trần Quốc Tuấn khóa 1 tại Sơn Tây để đáp ứng việc đào tạo bộ đội chính quy cho toàn quốc kháng chiến chống Pháp.

Người chú thứ hai ngay sau bố bong da truc tiep mới 19 tuổi cũng lên đoàn tàu hỏa Nam tiến trợ lực cho chiến trường Nam Bộ. Người chú tiếp theo nữa cũng mới chỉ 16 tuổi đã lên chiến khu Việt Bắc tham gia vào lực lượng kỹ thuật công binh. Sau 9 năm kháng chiến chống Pháp, ông thi vào học ngành "địa chất cổ sinh" Đại học Bách khoa Hà Nội -tức là ngành nghiên cứu phát hiện các hóa thạch cổ bong da truc tiep vật để phán đoán về thành tạo địa chất. Ông là GS.TSKHĐặng Vũ Khúc -người tìm ra nhiều loài cổ bong da truc tiep vật ở Việt Nam, đã được thế giới công nhận.Chú và bong da truc tiep có nhân dạng giống nhau nên nhà báo Hàm Châu đã viết bài báo có tiêu đề "Một nhà có hai giáo sư được giải thưởng Hồ Chí Minh". Chú Khúc có kể chuyện vui rằng có mấy anh bạn thân của chú cứ hỏi vui:"Thế trong 2 giáo sư này thì ai là chú, ai là cháu?".

Quay trở lại câu chuyện của bố bong da truc tiep. Vừa tốt nghiệp TrườngVõ bị Trần Quốc Tuấnthìnhận nhiệm vụ đánh trận đầu tiên vào đúng ngàytoàn quốc kháng chiến(19/12/1946), đánhvào Câu lạc bộ sĩ quan Pháp tại thị xã Phủ Lạng Thương (nay là thành phố Bắc Giang). Bố bong da truc tieptrên đường hành quântừ Sơn Tây đãvòng qua Đa Tốn-nơi mẹ bong da truc tiep vừa sinh hạ bong da truc tiep vào ngày 25/11/1946. Bố chỉ dừng lại nhà vài giờ bế bong da truc tiep để tạm biệt rồi tiếp tục lên đường đi Bắc Giang chuẩn bị cho trận đánh.

Ở Gia Lâm, Pháp đã càn quét để lập "tề", tức là lập chính quyền thân Pháp. Mẹ bong da truc tiep phải khăn gói chạy loạn, nay chỗ này, mai chỗ khác. Sau này mẹ bong da truc tiep vẫn kể về những ngày gian khổ, lam lũ đó. Khi đó, mẹ vóc người thấp bé, lúc nào cũng đôi quang gánh trên vai chạy loạn, một bên quang đặt bong da truc tiep vào thúng và một bên kia là tay nải quần áo với mấy thứ đồ ăn Mẹ luôn lo sợ khi thấy bong da truc tiep đói sữa, người chỉ như cái "giẻ khoai", chắc gì đã sống nổi.

Trong lúc cuộc sống ở Gia Lâm rối ren, phức tạp thì ông nội bong da truc tiep nhận được giấy báo tửcủabố bong da truc tiep -bốđã hy sinh ở thị xã Phủ Lạng Thương. Ông bong da truc tiep đã giữ kín, vì để cho bong da truc tiep được sống yên ổn. Ông đã đưa cả gia đình xuống sinh sống ở Hải Phòng với suy nghĩ "núp ở chân đèn là nơi khó phát hiện nhất". Về Hải Phòng, mẹ bong da truc tiep mở một sạp buôn bán vải ở chợ Sắt để kiếm kế sinh nhai và lo cho bong da truc tiep ăn học.

Năm 1954, công cuộc toàn quốc kháng chiến chống Pháp kết thúc bằng trận Điện Biên Phủ lừng danh, chấn động địa cầu, hòa bình lập lại trên miền Bắc. Ông bong da truc tiep lại đưa cả gia đình về quê ở Gia Lâm sinh sống, cũng để sớm gặp lại các con từ kháng chiến trở về. Mẹ bong da truc tiep lếch thếch mang bong da truc tiep đi khắp các đơn vị quân đội ở Hà Nội hỏi thăm về bố bong da truc tiep. Nhiều ngày đi lại vất vưởng nhưng mẹ không có câu hồi đáp nào tích cực.

Trong tình cảnh ấy, ông bong da truc tiep đành phải nói ra sự thật là đã nhận được giấy báo tử,rồilấy bằng Tổ quốc ghi công ra đặt chính thức lên bàn thờ.

Sau những ngày choáng váng vì đau đớn, mẹ bong da truc tiep đã quyết định ở vậy nuôi bong da truc tiep khôn lớn.

Hành trình tìm mộ người bốliệt sĩ

bong da truc tiep lớn lên ở quê nhà, nhưng rồi cũng phải lên Hà Nội trọ học từ năm lớp 4 vì ở quê Đa Tốn (Gia Lâm)chỉ có đến lớp 3. Khi bong da truc tiep thi đỗ vào Đại học Bách khoa Hà Nội thì cũng là lúc cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ trút bom xuống Miền Bắc bắt đầu. bong da truc tiep phải cùng các sinh viên Đại học Bách khoa sơ tán lên Cao Bằng,rồi học tiếp khoa Toán ở Đại học Tổng hợp (lúc đó sơ tán ở Đại Từ-TháiNguyên),sau đó được phân công dạy học tại Đại học Mỏ - Địa chất(lúc đómới tách ra từ Đại học Bách khoa, có trụ sở tại Phổ Yên (Thái Nguyên). Từ năm 1980 tớinăm1988 bong da truc tiep đi nghiên cứu sinh và hợp tác khoa học tại Ba Lan. Toàn bộthời gian ấycủa bong da truc tiep là cuộcsống lưu động xa quê nhà, xa mẹ.

Từ năm 1994, nhiều nơi đã rộ lên tin tức về khả năng tìm mộ liệt sĩ bằng các giải pháp tâm linh. bong da truc tiep đã tìm hiểu nhiều nguồn dữ liệu về khả năng này và muốn tiếp cận để tìm mộ bố mình. Từ ngày 8 tết Đinh Sửu (14/02/1997), bong da truc tiep bắt đầu tiếp cận với nhiều nhóm tìm mộ bằng nhiều phương pháp khác nhau. Mặc dù các phương pháp có màu sắc tâm linh, nằm ngoài khả năng nhận biết của con người bình thường, nhưng bong da truc tiep dùng cách đánh giá khả năng của từng nhóm tìm mộ qua dư luận và kết luận về ngôi mộ cần tìm thuộc vùng giao của các kết quả từ các nhóm đưa ra. Rất may, vùng giao mà bong da truc tiep có chỉ là một điểm, độ tin cậy rất cao. bong da truc tiep đã viết một bài chi tiết về quá trình tìm mộ bố mang tên "Một tháng tìm cha" như một dữ liệu ghi chép của gia đình.

Một phóng viên củabáoHà Nội Mới có hỏi bong da truc tiep:"Anh nghĩ sao khi ngôi mộ anh tìm thấy không đúng là mộ bố anh?".bong da truc tiep đã trả lời:"Ngôi mộ bong da truc tiep tìm được là mộ có ghi "mộ liệt sĩ chưa rõ danh tính"tại Nghĩa trang liệt sỹ Lê Lợi, thành phố Bắc Giang. Cứ cho là việc tìm sai mộ xảy ra, thì cũng coi như bong da truc tiep đã nhận một liệt sĩ chưa rõ danh tính làm bố mình để thờ phụng, hương khói, cũng đủ ý nghĩa đối với lớp cha chú đã hy sinh vì đất nước".

Tìm tấm ảnh bố để lại

Câu chuyện về bố bong da truc tiep hy sinh ở chiến trường đã rõ trong cả gia đình, nhưng không ai còn giữ được tấm ảnh nào của bố. Mọi người đều cảm thấy buồn và cố tìm kiếm bất kỳ tấm hình nào cũng được, để lưu giữ lại bóng dáng người thân. Việc không tìm được ảnh vẫn luôn áy náy trong mỗi người suốt nhiều năm.

bong da truc tiep có người cô ruột lấy chồng ở Võ Nhai (Thái Nguyên). Một hôm cô gọi điện nói rằng tình cờ đọc được một bài báo trong cuốn tạp chí "Sự kiện và nhân chứng" viết về Khóa 1Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn, trong đó có ảnh một tiểu đội chụp vào ngày tốt nghiệp, ở dưới ghi rõ tên và vị trí của từng người, trong đó có bố bong da truc tiep. Cô đã gửi cho bong da truc tiep cuốn tạp chí để tìm tác giả bài báo, có thểtìm hỏiảnh gốc mà xin chụp lại.

bong da truc tiep và chú Khúc cũng lặn lội nhiều ngày với Ban biên tập tạp chí và cuối cùnggặpđược tác giả của bài báolà bác Đỗ Hạp, trước đây là Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Cán bộ của Tổng cục Hóa chất. Bác Hạp đã nghỉ hưu lâu rồinhưngvẫntâm huyết với công việc đi tìm lưu giữ những tư liệulịch sử của cáchọc viênKhóa 1Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn.Bác Đỗ Hạpnguyên là học viên, Trưởng ban liên lạc truyền thống khóa 1 Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn. Bácnhư một kho lịch sử về những con người học khóa quân sự này.

Bác Đỗ Hạp đã cung cấp cho bong da truc tiep rất nhiều tư liệu mà bác có về bố bong da truc tiep, trong đó có 2 bài báo viết về bố bong da truc tiep của bác Cao Lộc, là người cùng bố bong da truc tiep từ Khóa 1 Võ bị Trần Quốc Tuấn được phân công nhiệm vụ về mặt trận Bắc Giang. Bài thứ nhất là "Ký ức cuộc đời" và bài thứ hai là "bong da truc tiep vẫn nhớ anh". Cả hai bài viết này được đăng trong 2 cuốn sách viết về Khóa 1 Võ bị Trần Quốc Tuấn, xuất bản vào những năm chẵn kỷ niệm ngày thành lập. Bác Đỗ Hạp còn nói rằng bác Cao Lộc còn giữ được những kỷ vật của bố bong da truc tiep để lại. Rất buồn là khi bong da truc tiep gặp được bác Đỗ Hạp thì bác Cao Lộc đã mất. bong da truc tiep không được gặp bác Cao Lộc để trò chuyện, hỏi thêm nhiều chuyện gần hơn với bố bong da truc tiep, thậm chí xin lại những kỷ vật của bố bong da truc tiep.

Thế hệ xếp bút nghiên lên đường chiến đấu

Vào năm 2020, kỷ niệm 45 năm Giải phóng Miền Nam, đã có rất nhiều bài viết về thế hệ "xếp bút nghiên lên đường ra trận" với hơn một vạn sinh viên Miền Bắc đã đến với các chiến trường Miền Nam để chiến đấu, quên thân mình và đã trở thành biểu tượng cho một thế hệ trí thức cách mạng. Đọc những bài viết này, bong da truc tiep nhớ ngay đến thế hệ Khóa 1 Võ bị Trần Quốc Tuấn đã xếp bút nghiên, rời bỏ cuộc sống an nhàn trong các trường học ở đô thị để cầm súng ra chiến trường ở những ngày đầu quân đội ta mới thành lập.

Gia đình bong da truc tiep, một gia đình theo nghiệp bút nghiên cũng đã có 3 người từ rất trẻ đã lên đường ra trận trong những ngày này, trong đó bố bong da truc tiep đã nằm lại chiến trường ngay trong trận đánh đầu tiên của đời bộ đội vào đúng ngày toàn quốc bắt đầu kháng chiến. Rồi những người còn sống trở về lại theo tiếp nghiệp bút nghiên mà có thành tích cao trong làng khoa học nước nhà.

bong da truc tiep vẫn nhớ bác Đỗ Hạp có kể lại rằng khi Khóa 1 Võ bị Trần Quốc Tuấn khaigiảng, cũng đã có nhà văn có tên tuổi"dè bỉu"rằng: "Mấy anh lính thư bong da truc tiep này thì làm được trò trống gì, cũng chỉ như lấy đời lính để mơ về những cuộc tình lãng mạn". Khi dạy học ở Đại học Mỏ - Địa chất, bong da truc tiep cũng có dịp vấn đáp với anh Trưởng phòng Tổ chức - Cán bộ của khoa về lý lịch nhân viên.Tôi có khai rằng bố bong da truc tiep là liệt sỹ, học Võ bị Trần Quốc Tuấn Khóa 1. Thế nhưngbong da truc tiep nhận được câu trả lời rằng"Khóa này toàn tiểu tư sản cả, có gì hay ho đâu". Đólà những chuyện rất đáng buồn.

Hàng năm, vào ngày 27/7 bong da truc tiep thường xuyên lên nghĩa trang liệt sĩ ở thành phố Bắc Giang để thắp hương viếng bố bong da truc tiep và thắp cho tất cả các mộ ghi "liệt sĩ chưa rõ danh tính", đó là các mộ của những liệt sỹ hy sinh trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến.

Cũng đã có nhiều bạn bè hỏi rằng vì sao không xin chuyển mộ cụ về quê cho dễ hương khói. Tôi cũng đã nghĩ rất kỹ việc này. bong da truc tiep muốn để bố yên nghỉ lại nghĩa trang với đồng đội đã cùng nhau chiến đấu, hy sinh, trong đó có nhiều người không được ghi danh tính, khi con cháu chịu khó lên đây thăm viếng cũng ấm lòng.

Bố bong da truc tiep hy sinh khi mới 21 tuối, còn bong da truc tiep lúc đó chưa đầy 1 tháng tuổi.Sự khắc khoải tìm được một tấm ảnh của bố may mắn cũng có kết quả, nên bong da truc tiep cũng toại nguyện. Cả cuộc đời bong da truc tiep lớn lên, trưởng thành không có bố bên cạnh, nhưng bong da truc tiep có mẹ tảo tần nuôi bong da truc tiep khôn lớn. Và lúc nào bong da truc tiep cũng thấy bố dẫn đường mình đi - đi trên con đường đúng đắn!